മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല-പിർത്‌നാമായുടെ പിന്തുടർച്ച

ഡോ: വി.പി. മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞു മേത്തർ

ഇസ്‌ലാമിക ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവുമധികം തമസ്കരിക്കപ്പെട്ട വ്യക്തിത്വമാണ് ഹസ്രത്ത് മുആവിയ ചൈന മുതൽ സ്പെയിൻ വരെ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ഇസ്‌ലാമിക സാമ്രാജ്യത്തിന് അസ്ഥിവാരമിട്ടത് അദ്ദേഹം തുടക്കം കുറിച്ച ഉമവീ ഖിലാഫത്തോട് കൂടിയായിരുന്നു. ഹസ്രത്ത് ഉമർ(റ)നെ വധിച്ചു കൊണ്ടാരംഭിച്ച പേർഷ്യൻ ശീഈ വഞ്ചനകൾക്കും ചതിപ്രയോഗങ്ങൾക്കും തടയിട്ടതാണ് ശിയാകൾക്ക് മുആവിയ(റ)യേടും ബനൂഉമയ്യ ഖിലാഫത്തിനോടും കുടിപ്പക യുണ്ടാകാൻ കാരണം മുസ്‌ലിം മനസ്സുകളിൽ ബനൂഉമയ്യത്തിനോട് വെറുപ്പും വിദ്വേഷവും ജനിപ്പിക്കാൻ അവർ ഒരു തിസീസ് നിർമിക്കുകയുണ്ടായി. അഥവാ അബൂസുഫ്‌യാനും കുടുംബവും അവസാന ഘട്ടത്തിൽ ഗത്യന്തരമില്ലാതെയാണ് ഇസ്‌ലാം സ്വീകരിച്ചതെന്നും അതുകൊണ്ടവരുടെ ഇസ്‌ലാം ആശ്ലേഷണം അസ്വീകാര്യമാണെന്നുമായിരുന്നു പ്രസ്തുത സിദ്ദാന്തം. തങ്ങൾ ആദരിക്കുന്ന ഹസ്രത്ത് അബ്ബാസ് ബിൻ അബ്ദുൽ മുത്തലിബടക്കം പലരും വൈകിയാണ് ഇസ്‌ലാമിലെത്തിച്ചേർന്ന കാര്യം അവർ സൗകര്യപൂർവ്വം മറച്ചുവെക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മാത്രമല്ല ഇസ്‌ലാം സ്വീകരിച്ചശേഷം അബൂ സുഫ്‌യാൻ മുആവിയ(റ) എന്നിവർ ഇസ്‌ലാമിന്റെ മാർഗ്ഗത്തിൽ നൽകിയ ധീരോദാത്തമായ സംഭാവനകൾ മറച്ചുവെക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

കൂടാതെ ബനൂ ഉമയ്യക്കാർ ജാഹിലിയ്യാ കാലത്തേ കുഴപ്പക്കാരായി രുന്നുവെന്ന് തെളിയിക്കാൻ അവരുടെ പൂർവ്വീകനായ അബ്ദുശ്ശംസിനെയും ബനൂ ഹാഷിമിന്റെ പൂർവ്വീകനായ ഹാഷിമിനെയും ബന്ധിപ്പിച്ച് ഒരു കെട്ടുകഥയും ശിയാക്കൾ പ്രചരിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സയാമീസ് ഇരട്ടകളായി പിറന്ന ഇവരെ വേർപെടുത്തപ്പെടുകയാണുണ്ടയതെന്നും അവരിലൊരാളെ നന്മയുടെ പ്രതീകമായും അപരനെ തിന്മയുടെ പ്രതീകവുമായാണ് ശിയാക്കൾ പ്രചരി പ്പിച്ചത്. ഹാശിമിന്റെ പേരമകൻ അബൂലഹബിനെ വിശുദ്ധ ഖുർആൻ ശപിച്ച കാര്യമൊന്നും ഇവർക്ക് ബാധകമല്ല. കഥയിൽ ചോദ്യമില്ലല്ലോ?.

മക്കാവിജയത്തിനുശേഷം തന്റെ ഇസ്‌ലാം സ്വീകരണംപ്രഖ്യാപിച്ച അബ്ബാസുബ്നു അബ്ദുൽ മുത്തലിബും ഇതേ രീതി സ്വീകരിച്ച മുആവിയ(റ)വും തമ്മിൽ എന്തുവ്യത്യാസമാണുള്ളത്. ഇതിലൊരാൾ ശിയാക്കൾക്ക് സ്വീകാര്യനും മറ്റെയാൾ അസ്വീകാര്യനുമാകുന്നതെന്തുകൊണ്ട്? ചരിത്ര യാഥാർത്ഥ്യങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കാതെ ഇസ്‌ലാമിസ്റ്റുകളും സുന്നീ ബഹുജനങ്ങളും ശിയാവാദങ്ങളു ന്നയിച്ച് ഇസ്‌‌ലാമിന്റെ മഹാനായ ഈ ചരിത്രപുരുഷനെതിരിൽ ദുരാരോപ ണങ്ങൾ എയ്യുന്നു.

ഇസ്‌ലാമിക ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇസ്‌ലാമിന്റെ വെന്നിക്കൊടി പാറിപ്പിച്ച വ്യക്തിത്വത്തെ തെറിയഭിഷേകം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇസ്‌ലാമിന്റെ കൊടിയ വിരോധികളായ പല യൂറോപ്യൻ ചിന്തകരും യാഥാർത്ഥ്യം ബോധ്യപ്പെടുമ്പോൾ സത്യദീൻ പുൽകുമ്പോൾ ഇവരാരും അവരുടെ പൂർവ്വ ചരിത്രം പരതി നോക്കി അവരുടെ വിശ്വാസത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യാൻ മുതിരാറില്ല. പ്രത്യുത അവരുടെ ഇസ്‌ലാം ആശ്ലേഷത്തെ ആഘോഷി ക്കാറാണ് പതിവ്. ഹസ്രത്ത് അബൂസുഫ്‌യാന്റെ കുടുംബത്തിനു മാത്രം ഇതൊന്നും ബാധകമല്ലാത്തത് എന്തു കൊണ്ടായിരിക്കും. നബി(സ) അവർക്ക് ഗുഡ് സർട്ടിഫിക്കറ്റ് നൽകിയതൊന്നും ഇവർക്ക് സ്വീകാര്യമല്ലാതിരിക്കാൻ കാരണമെന്തായിരിക്കും. ഹസ്രത്ത് മുആവിയെക്കുറിച്ച് നബി(സ)യും സ്വഹാ ബികളും ആദ്യ കാലത്തെ ഇസ്‌ലാമിക സമൂഹത്തിൽ ജീവിച്ച പ്രമുഖരും എന്താണ് അഭിപ്രായപ്പെട്ടതെന്നു നോക്കാം.

എന്റെ സമുദായത്തിൽ ആദ്യമായി യുദ്ധത്തിനുവേണ്ടി സമുദ്ര സഞ്ചാരം നടത്തുന്നവർക്ക് സ്വർഗ്ഗം നിർബന്ധമായിരിക്കുന്നു എന്ന് നബി(സ) പറഞ്ഞ പ്പോൾ ഉമ്മു ഹറാം ചോദിച്ചു. “പ്രവാചകരേ ഞാൻ അക്കൂട്ടത്തിൽ ഉണ്ടാവുമോ.” നബി(സ) പറഞ്ഞു. “അതെ, നീ അതിലുണ്ടാവും”. ഇത് മുആവിയ(റ)ന്റെ മഹത്വത്തെയാണ് കുറിക്കുന്നത്. കാരണം ആദ്യമായി നാവികസേന സജ്ജീകരിച്ചത് ഇദ്ദേഹമാണ്. ഇതിന്റെ തുടർച്ചയായ ഹദീസിൽ ആദ്യമായി സീസറിന്റെ കൊട്ടാരം ആക്രമിക്കുന്നവർ പാപങ്ങൾ പൊറുക്കപ്പെട്ടവരാണെന്നും പ്രവാചകൻ അരുൾ ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഇത് മുആവയയുടെ മകൻ യസീദിന്റെ മഹത്വത്തെയാണ് ഉദ്ഘേഷിക്കുന്നത്. കാരണം അദ്ദേഹമാണ് ആദ്യമായി കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിൾ ആക്രമിച്ചത് (ഫത്ഹുൽ ബാരി 12/61).

ഇമാം ബുഖാരി കിതാബുൽ ജിഹാദ് എന്ന അധ്യായത്തിലും ഇമാം മുസ്‌ലിം കിതാബുൽ ഇമാറ എന്ന അധ്യായത്തിലും അനസ് ബിൻ മാലിക്(റ) ൽ നിന്ന് ഉദ്ധരിച്ച ഹദീസിൽ ഇങ്ങനെ കാണാം. നബി(സ) ഒരിക്കൽ ഖുബായിലെ ഉമ്മുഹറാം ബിൻതു മൽഹാന്റെ വീട്ടിൽ ഉച്ചയുറക്കത്തിലായിരുന്നു. പിന്നീട് ചിരിച്ചുകൊണ്ട് അവിടുന്ന് എഴുന്നേറ്റു. അവർ പറഞ്ഞു: എന്തിനാണ് താങ്കൾ ചിരിച്ചത് എന്ന് ഞാൻ ചോദിച്ചു. അവിടുന്ന ഇങ്ങനെ മറുപടി പറഞ്ഞു.

എന്റെ സമുദായത്തിൽപെട്ട ചിലയാളുകൾ മഞ്ചലുകളിൽ കയറിയ രാജാക്കന്മാരെപ്പോലെ ഈ സമുദ്രത്തിലൂടെ അല്ലാഹുവിന്റെ മാർഗ്ഗത്തിൽ സഞ്ചരിക്കുന്നതായി എനിക്ക് സ്വപ്ന ദർശനമുണ്ടായി. ഇതുകേട്ട് ഉമ്മു മൽഹാൻ പറഞ്ഞു. ഞാനും ആ കൂട്ടത്തിലുണ്ടാകാൻ താങ്കൾ അല്ലാഹുവിനോടു പ്രാർത്ഥിക്കണം. റസൂൽ അവർക്കുവേണ്ടി പ്രാർത്ഥിച്ചു. വീണ്ടും നബി(സ) തല നിലത്തു വെക്കുകയും ചിരിച്ചുകൊണ്ട് എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്തു. അപ്പോൾ ഞാൻ ചോദിച്ചു. എന്തിനാണ് താങ്കൾ ചിരിക്കുന്നത്. അപ്പോൾ ആദ്യം പറഞ്ഞതുപോലെ അല്ലാഹുവിന്റെ വഴിയിൽ യോദ്ധാക്കളായ എന്റെ സമുദായത്തിൽ പെട്ട ചിലരെ എനിക്ക് കാണിക്കുകയുണ്ടായി എന്ന് നബി (സ) പറയുകയുണ്ടായി. എന്നെ അക്കൂട്ടതിൽ പെടുത്താൻ താങ്കൾ അല്ലാഹുവിനോട് തേടണം എന്നു ഉമ്മു മൽഹാൻ പറയുകയുണ്ടായി. നീ അവരിൽ ആദ്യ സംഘത്തിൽ പെട്ടവരാണ്. എന്ന് നബി(സ) പ്രതികരിച്ചു. ഉമ്മു മൽഹാൻ മുആവിയ (റ)ന്റെ നാവികപ്പടയിൽ സൈപ്രസ്സിലേക്ക് യാത്രചെയ്യുകയും കപ്പലിൽ നിന്ന് പുറത്ത് കടക്കുമ്പോൾ വാഹനപ്പുറത്ത് നിന്ന് വീഴുകയും അവിടെവെച്ച് മരണപ്പെടുകയുണ്ടായി.

ഇബ്നു അബ്ബാസ് (റ) പറയുന്നു: ഹിന്ദിന്റെ മകൻ (മുആവിയ) എത്ര മഹത്വമുള്ളവനാണ്. അദ്ദേഹം ഇരുപത് വർഷക്കാലം ഞങ്ങളെ ഭരിച്ചു. അദ്ദേഹം നിലത്തു നിന്നോ മിമ്പറിൽ നിന്നോ ഞങ്ങൾക്ക് യാതൊരു വിഷമവും വരുത്തിയിട്ടില്ല. ഞങ്ങളുടെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെയും അഭിമാനത്തിന് ക്ഷതം വരുത്തിയില്ല. ഞങ്ങളോടുള്ള ബന്ധം കൂട്ടിച്ചേർക്കുകയും ഞങ്ങളുടെ ആവശ്യ ങ്ങൾ പൂർത്തീകരിച്ചുതരുമായിരുന്നു (താരീഹ് ദിമശ്ഖ് 62:127).

ഇബ്നുകസീർ അൽബിദായ വന്നിഹായ എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ ഇതേക്കുറിച്ച് പറയുന്നു: “ഉസ്മാനുബ്നു അഫ്ഫാന്റെ കാലത്ത് ഹിജ്റ 27ൽ സൈപ്രസ്സ് ആക്രമിച്ചു കീഴടക്കിയ സന്ദർഭത്തിലാണിത്. ആ യാത്രയിൽ ഉമ്മു ഹറാം തന്റെ ഭർത്താവ് ഉബാദത്ത്ബ്നു സ്വാമിത്തിന്റെ കൂടെയുണ്ടായിരുന്നു. അവരുടെ കൂടെ അബുദ്ദർദാഅ്, അബൂദർറ് തുടങ്ങിയ സ്വഹാബികളും ഉണ്ടായിരുന്നു. ഉമ്മു ഹറാം അല്ലാഹുവിന്റെ മാർഗ്ഗത്തിൽ മരണം വരിച്ചു. അവരുടെ ഖബ്ർ ഇപ്പോഴും സൈപ്രസ്സിൽ കാണാം”.

ഇബ്നുകസീർ തുടരുന്നു: “നബി(സ) രണ്ടാമതു പറഞ്ഞ കോൺസ്റ്റാ ന്റിനോപ്പ്ൾ ആക്രമിച്ച സൈന്യത്തിന്റെ തലവൻ യസീദ്ബ്നു മുആവിയ ആയിരുന്നു. ഇത് നുബുവ്വത്തിന്റെ ഏറ്റവും മഹത്തായ സാക്ഷ്യങ്ങളിൽ പെട്ടതാണ്”.

ബുഖാരിയിലും മുസ്‌ലിമിലും സ്ഥിരപ്പെട്ട ഈ ഹദീസ് നമ്മുടെ നബി തിരുമനേനിയുടെ നുബുവ്വത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷ തെളിവു മാത്രമല്ല സ്വഹാബികളെ ആക്ഷേപിക്കുന്നവർക്ക് ഇഷ്ടപ്പെട്ടില്ലെങ്കിലും മുആവിയ(റ)ന്നും മകൻ യസീദി നുമുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അംഗീകാരവും അവരുടെ മഹത്വം വെളിപ്പെടുത്തു ന്നതുമായ തെളിവുകൂടിയാണ് ഈ ഹദീസ്.

ശാമിലെ ഏറ്റവും വലിയ പണ്ഡിതനും താബിഇയുമായ അബൂ ഇദ്‌രീസ് അൽ ഖൗലാനിയിൽ നിന്ന് ഇമാം തിർമുദി ഉദ്ധരിക്കുന്നു: “ഉമൈറുബ്നു സഅദ് അൽ അൻസാരിയിലെ ഹിംസിന്റെ ഗവർണർ പദവിയിൽ നിന്ന് നീക്കി മുഅാവയി(റ)നെ ഉമർ (റ) തൽസ്ഥാനത്ത് നിയമിച്ചപ്പോൾ ഉമൈറിനെ നീക്കി മുആവിയയെ നിയമിച്ചുവെന്ന് ആളുകൾ അടക്കം പറഞ്ഞു. ഉമൈർ(റ) ഭൗതിക വിരക്തനായിരുന്നു. അപ്പോൾ അദ്ദേഹം ജനങ്ങളോട് പറഞ്ഞു: “നിങ്ങൾ മുആവിയയെ കുറിച്ച് നല്ലത് മാത്രം പറയുക. അല്ലാഹുവേ അദ്ദേഹം മുഖേന സന്മാർഗ്ഗം നൽകേണമേ എന്ന നബി(സ) പ്രാർത്ഥിക്കുന്നത് ഞാൻ കേട്ടിട്ടുണ്ട്.” മുആവിയ(റ)ന്ന് നബി(സ) നൽകിയ പ്രസ്തുത അംഗീകാരത്തിന് ഉമർ(റ) സാക്ഷിയാണെന്ന് ഉദ്ധരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. നബി(സ) യുടെ പ്രസ്തുത പ്രാർത്ഥന ഉദ്ധരിച്ചത് അദ്ദേഹമാണ്. മുആവിയക്ക് വേണ്ടി സ്ഥാനം ത്യജിക്കേണ്ടിവന്ന ഉമൈറുബ്നു സഅദും ഇതിനു സാക്ഷിയാണ് (തിർമുദി 1969).

ഉസ്മാൻ(റ)ശേഷം അദ്ദേഹത്തെപ്പോലെ(മുആവിയ) സത്യംകൊണ്ട് വിധി നൽകിയ മറ്റൊരാളെ ഞാൻ കണ്ടിട്ടില്ലെന്നും സഅദുബ്നു അബീവഖാസ് പറഞ്ഞതായി ലൈസുബ്നു സഅദിനെ ഉദ്ധരിച്ചുകൊണ്ട് ഇബ്നു കസീർ അൽബിദായ വന്നിഹാദയിൽ(8/133) ഉദ്ധരിക്കുന്നത് കാണാം. നിങ്ങളുടെ ഈ ഇമാമിനെക്കാൾ (മുആവിയ) നബി(സ) യുടെ നമസ്കാരത്തോട് സാമ്യമുള്ള നമസ്കാരം മറ്റൊരാൾ നിർവഹിക്കുന്നത് ഞാൻ കണ്ടിട്ടില്ല എന്ന് അബുദ്ദർദാഅ് ശാമുകാരോട് പറഞ്ഞകാര്യം മിൻഹാജുസ്സുന്നയിൽ(3/185)ൽ ഇബ്നുതൈമിയ്യ ഉദ്ദരിക്കുന്നത് കാണാം. മുഅാവിയ(റ)യെക്കാൾ ഭരണത്തിന് യോജിച്ച മറ്റൊരാളെ ഞാൻ കണ്ടിട്ടില്ലെന്ന് ഹസ്രത്ത് ഇബ്നു അബ്ബാസ്(റ) പറഞ്ഞതായി ഹുമാം ഇബ്നു മുനബ്ബഹിനെ ഉദ്ദരിച്ചുകൊണ്ട് മുസന്നഫിന്റെ കർത്താവായ അബ്ദു റസാഖിൽ നിന്ന് ഇബ്നുകസീർ നിവേദനം ചെയ്യുന്നുണ്ട് (അൽബിദായ വന്നിഹായ 8/135). സഹീഹുൽ ബുഖാരിയിലെ മനാഖിബുസ്സ്വഹാബയിൽ ഇബ്നു അബീമുലൈക് ഉദ്ധരിക്കുന്ന ഹദീസിൽ ഇബ്നു അബ്ബാസിനോട് ഒരാൾ ചോദിച്ചു: “അമീറുൽ മുഅ്മിനീൻ മുആവിയയിൽ നിങ്ങൾക്കു മാതൃകയില്ലേ. അദ്ദേഹം ഒരു റക്അത്ത് മാത്രമാണ് വിത്റ് നമസ്കരിച്ചത്.” അപ്പോൾ ഇബ്നു അബ്ബാസ് പറഞ്ഞു: അദ്ദേഹം ഫഖീഹാണ്. ഇമാം തിർമിദി മനാഖിബു സ്സ്വഹാബയിൽ നബി(സ) പറഞ്ഞതായി അബ്ദുറഹ്‌മാനുബ്നു അബീഉമൈറിൽ നിന്ന് ഉദ്ധരിക്കുന്നു. “അല്ലാഹുവേ അദ്ദേഹത്തെ സന്മാർഗ്ഗ ദർശകനും സന്മാർഗ്ഗിയുമാക്കേണമേ. അദ്ദേഹം മുഖേന സന്മാർഗ്ഗം നൽകേണമേ.”

അബ്ദുറഹ്മാന്ബ്നു അബീഉമൈറിൽ നിന്ന് ത്വബ്റാനി നിവേദനം ചെയ്യുന്ന ഹദീസ് ഇങ്ങനെ: “അല്ലാഹുവേ അദ്ദേഹത്തിന് വിശുദ്ധ ഖുർആനും ഹിസാബും പഠിപ്പിക്കേണമേ. ശിക്ഷയിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് സംരക്ഷണം നൽകേണമേ.” ഈ ഹദീസിന്റെ അവസാനം അദ്ദേഹത്തെ സ്വർഗ്ഗത്തിൽ പ്രവേശിപ്പിക്കേണമേ എന്നു കൂടി ഇമാം ബുഖാരി തന്റെ താരീഖിൽ ചേർത്തു പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.

ഇബ്നുകസീർ തന്റെ ചരിത്ര ഗ്രന്ഥത്തിൽ അംറുബ്നുൽ ആസ്(റ)ൽ നിന്ന് ഉദ്ധരിക്കുന്നു. “മുആവിയ(റ)നേക്കാൾ നേതൃപാടവമുള്ള ഒരാളെ ഞാൻ കണ്ടി ട്ടില്ല.” അപ്പോൾ ജിബില്ല ഇബ്നു സജീം ചോദിച്ചു “ഉമർ(റ)വും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അത്ര വരില്ലെന്നാണോ നിങ്ങൾ പറയുന്നത്”. “ഉമർ(റ) അദ്ദേഹത്തേക്കാൾ മഹാനാണ്. അദ്ദേഹം ഉമറിനേക്കാൾ നേതൃപാടവുമുള്ളവനാണ്” എന്നദ്ദേഹം പ്രതിവചിച്ചു.

ഞങ്ങൾ അഅ്മശിന്റെ അടുത്തിരിക്കുമ്പോൾ ആളുകൾ ഉമറുബ്നു അബ്ദുൽ അസീസിന്റെ നീതിയെക്കുറിച്ചു പറഞ്ഞു. അപ്പോൾ അഅ്മഷ് പറഞ്ഞു: “മുആവിയയുടെ പ്രവൃത്തികൾ കണ്ടിരുന്നെങ്കിൽ നിങ്ങൾ എന്തായിരി ക്കും പറയുക.” “നിങ്ങൾ മുആവിയയുടെ കർമ്മങ്ങൾ കണ്ടിരുന്നെങ്കിൽ അദ്ദേഹം മഹ്‌ദിയാണെന്ന് പറയുമായിരുന്നു. ” (അൽ ഇബാന ഇബ്നു ബത്വ: 300).

മുആഫിബ്നു ഇംറാനോട് മുആവിയ(റ) ആണോ ഉമറുബ്നു അബ്ദുൽ അസീസ് ആണോ ശ്രേഷ്ഠൻ എന്നു ചോദിച്ചപ്പോൾ ഉമറിനെക്കാൾ അറുനൂറ് ഇരട്ടി ശ്രേഷ്ഠതയുള്ള ആളായിരുന്നു മുആവിയ എന്നാണ് മറുപടി പറഞ്ഞത്. ഇതേ ചോദ്യം താബിഈ പ്രമുഖനായ അബ്ദുല്ലാഹിബ്നു അൽമുബാറ ക്കിനോട് ചോദിച്ചപ്പോൾ റസൂൽ(സ്വ) സ്വഹാബത്തിൽപെട്ട മുആവിയയുടെ മൂക്കിൽ പ്രവേശിച്ച പൊടിപടലത്തിന് ഉമറുബ്നു അബ്ദുൽ അസീസിനേക്കാൾ ശ്രേഷ്ഠതയുണ്ടെന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ മറുപടി. മുആവിയ(റ)യെയും ഉമറുബ്നു അബ്ദുൽ അസീസിനെയും താരതമ്യം ചെയ്യാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ അത്യന്തം പ്രകോപിതനായിക്കൊണ്ട് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: “മുആവിയ(റ) നബി യുടെ എഴുത്തുകാരനും അളിയനും വഹ്‌യിന്റെ സംരക്ഷണം ഏൽപ്പിക്കപ്പെട്ട വനുമായിരുന്നു.” ഭക്തനും സാധുവുമായിരുന്ന അബൂദർറ് അധികാരത്തിൽ പങ്കാളിത്തമാവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ നിങ്ങൾ ദുർബലനാണ് അധികാരം അമാന ത്താണ് ശരിയായ നിലയിൽ നിർവഹിക്കാൻ കഴിയാത്തവർക്ക് അന്ത്യദിനത്തിൽ അത് നിന്ദ്യതയും ഖേദവും വരുത്തുമെന്നായിരുന്നു തിരുനബിയുടെ പ്രതിക രണം. എന്നാൽ മുആവിയ(റ)നോട് നബി(സ) പറഞ്ഞു: “മുആവിയാ.. നിങ്ങൾക്ക് അധികാരം ലഭിച്ചാൽ അല്ലാഹുവിനെ സൂക്ഷിക്കുകയും നീതിപൂർവ്വം ഭരിക്കു കയും ചെയ്യുക”. ഈ ഉപദേശത്തിൽ മുആവിയ(റ)ന്ന് അധികാരം ലഭിക്കുമെന്ന പ്രവചനം ഒളിഞ്ഞുകിടപ്പുണ്ട്.

—-

മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല-പിർത്‌നാമായുടെ പിന്തുടർച്ച

ഡോ: വി.പി. മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞു മേത്തർ

ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവുമധികം ജനപ്രീതി ആർജിച്ച സൂഫീ പ്രസ്ഥാനങ്ങളാണ് ചിശ്തി, ഖാദിരി ത്വരീഖത്തുകൾ. ഇന്ത്യയിൽ ഖാദിരി ത്വരീഖത്ത് സ്ഥാപിച്ചത് സയ്യിദ് മുഹ മ്മദ് ഗൗസ് വലാ പീർ ( മരണം എ.ഡി. 1517 ) ആയിരു ന്നു. ഖാദിരിയ്യാ തരീഖത്ത് രൂപപ്പെട്ട ത് ഷീഈകളിലൂടെയല്ലെങ്കിലും തെക്കേ ഇന്ത്യയിലെ ഷിയാ വിശ്വാ സിക ളാ യി രുന്ന സുൽത്താൻമാർ ഖാദരിയ്യാ ത്വരീഖത്തിന്റെ അനുഭാവികളായിരുന്നു. അവർ സൂഫീകവികളേയും ചിന്തകന്മാരേയും ഇന്ത്യ യിലെ നാനാഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നു മാത്രമല്ല ഇറാൻ, ഇറാ ഖ്, തുടങ്ങിയ വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നു പോലും ക്ഷണിച്ചു വരുത്തിയിരുന്നു. പ്രാദേശിക ഭാഷയായ ദഖിനിയിലൂടെ സൂഫീകവികളും ചിന്തകന്മാരും തങ്ങ ളുടെ ആശയങ്ങൾ പ്രചരിപ്പിച്ചു. സൂഫീവര്യന്മാരുടെ അത്ഭുതകഥകളും പ്രശംസകളും പ്രശസ്തി ഗീതങ്ങ ളിലൂടെ നാട്ടിലെമ്പാടും പ്രചരിപ്പിക്കപ്പെട്ടുവന്നു. അവ നിത്യവും പാരായണം ചെയ്യുന്നതും പാരായണം ശ്രവി ക്കുന്നതുമെല്ലാം പുണ്യമാണെന്ന വിശ്വാസം ജനങ്ങ ളിൽ രൂഢമായിരുന്നു.

ഹൈദരാബാദിലും പരിസര പ്രദേശങ്ങളിലും, സ്ഥാപി തമായിരുന്ന “സൂഫീഖാൻകാഹുകൾ’ (മഠങ്ങൾ) ത്വരീ ഖത്ത് വിശ്വാസികളെ ആകർഷിച്ചിരുന്നു. ബ്രഹ്മനി സാമ്രാജ്യം ക്ഷയിച്ചതോടെ ബീദറിലെ കവി ഫിറോസ് ഗോൽകു ണ്ട യിലെത്തി. അദ്ദേഹം സുൽത്താൻ ഇബ്റാഹിം ഖുത്ബ്ഷാ (ഭരണകാലം 1550-1580) യുടെ സംപ്രീതിക്കു പാത്രമായി. “ഉസ്താദ് പദവി ലഭിച്ചു. അവിടെ അദ്ദേഹം തന്റെ ആത്മീയ ഗുരുവായ ശൈഖ് മുഹ് യിദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദറിനെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രശസ്തിഗീതം പിർത്‌നാമാ (പ്രീതിമാല എന്ന് മലയാളത്തിൽ തർജ്ജിമ ചെയ്യാം ) 1564 നു മുമ്പ് രചിച്ചു. “തൗസീഫ് നാമാ മീരാം മുഹ്‌യിദ്ദീൻ’ എന്ന പേരിലും ഈ കൃതി പ്രചരിച്ചിരുന്നു. അതിൽ കവി തന്റെ ഉസ്താദ് സയ്യദ് മുഹമ്മദ് ഇബ്റാഹിം മഖ്ദൂമിനെക്കുറി ച്ചുള്ള ഗുരുസ്തവങ്ങളും ഉൾപ്പെടുത്തി. ആകെ 120

ബൈത്തുകളാണ് മസ്നവി ( ഈരടി ) ശൈലിയിലുള്ള പിർത്‌നാമായിലുള്ളത്. ശൈഖ് മുഹ്‌യിദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദറിന്റെ “മുരീദ്’ എന്ന ബഹുമതി ലഭിക്കാനും അതു വഴി പാരത്രിക മോക്ഷം സമ്പാദിക്കാനും സാധിക്കു മെന്ന സൂഫി ചിന്തയാണ് പിർത്‌നാമായിൽ കവി അവ തരിപ്പിക്കുന്നത്. മുഹ്‌യിദ്ദീൻമാലയുടെ രചനയ്ക്കു 43 വർഷം മുമ്പായിരിന്നു പിർതനാമയുടെ രചന നടന്നത്.

മഹാപണ്ഡിതന്മാരും കവികളും സുൽത്താനും മറ്റും ഉസ്താദായി ബഹുമാനിച്ചിരുന്ന ഫിറോസിന്റെ പിർതനാമാ ഖാദിരിയ്യ ത്വരീഖത്ത് അനുഭാവിയായ ഖാദി മുഹമ്മദിനെ പ്രചോദിപ്പിച്ചിരിക്കണം. പിർത്‌നാമായിലെ ഭാഷാലാളിത്യം മുഹ്‌യിദ്ദീൻമാലയിലും കാണാം. രണ്ടു കാവ്യങ്ങളും “ബൈത്’ എന്ന കവിതാ രൂപത്തിലാണ് രചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. പിർതനാമായിൽ 120 ബൈതുകളും മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാലയിൽ 155 ബൈതുകളുമാണുള്ളത്. ആരാധക വൃന്ദത്തിലാണ് പിർതാനാമാ പിറവിയെടു ക്കുന്നത്. എന്നാൽ, മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല അനുഗായക രെയും അനുകർത്താക്കളെയും സൃഷ്ടിക്കാൻ വേണ്ടി യാണ് രചിക്കപ്പെട്ടത്. ഷിയാ വിശ്വാസത്തിനും ഖാദ രിയ്യാ ത്വരീഖത്തിനും വേരോട്ടമില്ലാതിരുന്ന കേരള ത്തിലെ മുസ് ലീം സമൂ ഹ ത്തിൽ മുഹ് യിദ്ദീൻ

ശൈഖിനെ പ്രതിഷ്ഠിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ യാണ് പ്രസ്തുത മാല രചിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് മാലയിലെ നിര വധി പദ്യ ങ്ങൾ തെളിവ് തരുന്നു. ശൈഖ് മുഹ്‌യിദ്ദീൻ എന്ന മഹാത്മാവിന്റെ “മുരീദ്’ എന്ന പദവി നേടിയതിലുള്ള ആഹ്ലാദത്തിൽ ധന്യനാകുന്ന സന്ദർഭം പിർത്‌നാമായിൽ കവി പരാമർശിക്കുന്നു.

മുജേ ബയ്നേ കീ ഇശാറത് ദിയേ

മുരീദ് ഹോനേ കീ ബശാറത് ദിയേ

(പിർത്‌നാമാ പദ്യം 70 )

കവി ഫിറോസിനെ സ്വപ്നത്തിലൂടെ മുഹ്‌യിദ്ദീൻ ശൈഖ് മുരീദ് പദവി നൽകി ആദരിച്ചു. എന്നാൽ, ഖാദി മുഹമ്മദ് മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല പാരായണം ചെയ്യുന്നവരോട് മുരീദ് പദവി ലഭിക്കുന്നതിന് പ്രാർത്ഥിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു.

ആഖിറം തന്നെ കൊതിയുള്ള ലോകരെ

അവരെ മുരീദായി കൊള്ളുവിൻ അപ്പോൾ

ഞാങ്ങളെല്ലാരും അവരെ മുരീദാവാൻ

ഞങ്ങൾക്കുദവിതാ ഞങ്ങളെ നായനെ

(മുഹ്‌യിദ്ദീൻമാല പദ്യം 149,150)

മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാലയുടെ രചയിതാവ് പിർത്‌നാമായെ മാതൃകയാക്കിയാണ് രചന നടത്തിയതെന്നതിന് വേന്ദ്രത തെളിവു ലഭിക്കുന്നുണ്ട്. രണ്ടും അതാതു കാലത്തെ സംഭാഷണ ഭാഷയിലാണ്. രചിക്കപ്പെട്ടതെ ന്നത് ശ്രദ്ധേ യ മാ ണ്. രണ്ടു കൃതിക ളു ടെയും സാധർമ്മ്യവും സാദൃശ്യവും ഭാവശില്പ് തലങ്ങളിൽ പ്രകടമാണ്. ഉദാ:

1. തുഹീം ഖുത്ബ് അഖ്താബ് ജഗ്പീർ ഹൈ

തുഹീം ഗൗസേ അഅ്ളം ജഹാംഗീർ ഹൈ

( പിർതനാമാ പദ്യം 1)

ബാവ മുദുവിന്നു ഖുത്ബായി വന്നോവർ

ബാനം അതേളിലും കേളി നിറഞ്ഞാവർ

( മുഹ്‌യിദ്ദീൻമാല പദ്യം -5 )

ആ ബണ്ണം അള്ളാ പടച്ചോവർ താൻ തന്നെ

യാ ഗൗസുൽ അഅ്ളം യെന്ന് അള്ളാ ബിളിച്ചോവർ

– (മുഹ്‌യിദ്ദീൻ പദ്യം – 13)

2. തുഹീം ചാന്ദ് ബാഖി വലീ സബ് താരിയേ

തും സുൽത്താൻ സർദാർ ഹൈ സാരിയേ

( പിർത്‌നാമാ പദ്യം – 2)

സുൽത്താനുൽ ഔലിയായെന്നു പേരുള്ളാവർ

സയ്യദ് അവർതായും ബാവയും ആണോവർ

( മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല പദ്യം – 4)

3. വിലായത് സും ജബ് തും ഉചായാ അലം അലം

തുജ് തലേ ഹൈ വലീ സബ് ഹശം

( പിർതനാമാ പദ്യം -3)

റയന്റെ കൊടിന്റെ കീളിൽ യെല്ലോ വലികളും

( മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല വരി – 91)

4 മുഹ്‌യിദ്ദീൻ തും ദീൻ തുജ്തേ ജിയാ

തും ഇസ്‌ലാം കും ജോർ സിർതേ ദിയാ

(പിർതനാമാ പദ്യം – 4)

മൂലം ഉടയോൻ യേകൽ അരുളാലെ

മുഹ്‌യിദ്ദീൻ എന്ന പേർ ദീൻതാൻ വിളിച്ചോവർ

( മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല പദ്യം – 17)

5. വലി ചാവ്കർ പാവ് ആപ് സർ ലിയേ

വരം രാഖ്നേ തുജ് ഖാൻ ദേ ദിയേ

( പിർതനാമാ പദ്യം – 50)

റയല്ലാ മശാഇഖന്മാരുടെ തോളുമ്മൽ

കൽ അരുളാലെ യെൻ കാൽ യെന്നോവർ

( മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല പദ്യം)

6. തും സുൽത്താൻ മാഷൂഖ് സുബ്ഹാൻ കാ

കി സുബ്ഹാൻ ആഷിഖ് സുൽത്താൻ കാ

( പിർതനാമാ പദ്യം – 42)

അല്ലാ സ്നേഹിച്ച മുഹ്‌യിദ്ദീൻയെന്നോവർ അറ്റമില്ലാത്തോളം മേൽമ ഉടയോവർ

( മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല പദ്യം -70)

7.നളർ തും കരേ തോ മൂവാ ജീവ് ഉഠേ

വുളു ബിൻ തുജ് നാവം ലേ സർ തുടേ

( പിർതനാമാ പദ്യം – 55)

ചത്ത ചകത്തിനെ ജീവൻ ഇടിച്ചോവർ

ചാകും കിലശത്തെ നന്നാക്കി വിട്ടോവൻ

കാളിടെ മുള്ളാട് കൂകെന്ന ചൊന്നാരെ

കുശാതെ കൂകിപ്പറപ്പിച്ചു ബിട്ടോവർ

( മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല പദ്യം -114-115)

പതാമായിൽ ഖിള്റ് മുഹ്‌യിദ്ദീൻ ശൈഖിനെ കണ്ടു മുട്ടുന്ന രംഗങ്ങൾ താരതമ്യേന സുദീർഘമായി വിവരി ച്ചിട്ടുണ്ട്. മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാലയിലും മുഹ്‌യിദ്ദീൻ

ശഖിനെ ഖിള്റ് കണ്ടുമുട്ടുന്ന സന്ദർഭങ്ങൾ ചിത്രീ കരിച്ചിരിക്കുന്നത് കാണാം.

യേറിയ കൂറും ഖിള്റ് കാണുന്നോവർ

( മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല പദ്യം -124)

പിർതനാമായിൽ കവി ഫിറോസ് തന്നെ മുരീദായി അംഗീകരിച്ച ശൈഖിനു മുമ്പിൽ സുജൂദ് ചെയ്യുന്നു.

മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മെം ദേഖ് സർ ഭൂയി ധരാ

കിതീ ഠാർ ഭി സിർ യും ഹൈ രഖ്യാ

( പിർതാനാമാ പദ്യം – 68)

( സാരം : മുഹ്‌യിദ്ദീനെ കണ്ട മാത്രയിൽ ഞാൻ സുജൂദ് ചെയ്തു. എത്രയോ സ്ഥാനങ്ങളിലാണ് ഞാൻ ഇങ്ങനെ ശിരസ്സു വെച്ച് നമിച്ചത് )

വീണ്ടും കവി പറയുന്നു. ഞാൻ കൈകൾ കൂപ്പി ആ പാദത്തിൽ വീണു വണങ്ങി അപ്പോൾ ഞാൻ അന്വേ ഷിച്ചത് കണ്ടെത്തി : –

രൂപേശ് രാഖ് ഹത് ജോഡ് പാംവും പഡാ

ജു മൈം ഢംഡാ അംപഡാ

( പിർതാനാമാ പദ്യം – 69)

ഖാദരി ത്വരീഖത്തിൽ ശൈഖിന്റെ മുമ്പിൽ മുരീദ് സുജൂദ് ചെയ്യണമെന്ന നിബന്ധന ചിലർ പാലിച്ചു വന്നി രുന്നു. മുഹ്‌യിദ്ദീൻ ശൈഖിന്റെ 21-ാമത് പേരക്കുട്ടി എന്ന് അവകാശപ്പെട്ട് കേരളത്തിൽ ഏകദേശം അര നൂറ്റാണ്ട് മുമ്പ് ഹൈദരാബാദിൽ നിന്നും എത്തിയിരുന്ന സയ്യദ് നൂരിഷായ്ക്ക് സ്വാഗതം അരുളിയ ഇവിടുത്തെ ത്വരീ ഖത്ത്കാർ പിന്നീട് അദ്ദേഹത്തെ തിരസ്കരിച്ച സംഭവം പലരും ഓർമ്മിക്കുന്നണ്ടാവും. അതിന്റെ പ്രധാന കാരണം അദ്ദേഹം തന്റെ മുരീദുകളോട് സുജൂദ് ആവ ശ്യപ്പെട്ടതിനാലായിരുന്നു. ദിവംഗതരായ സൂഫികളുടെ ഖബ്റിടങ്ങളിൽ സുജൂദ് ചെയ്യുന്ന ത്വരീഖത്തുകാരെ ഇന്ത്യയിൽ പലയിടങ്ങളിലും കാണാൻ കഴിയും.

കവി മുഹ്‌യിദ്ദീൻ ശൈഖിനെ നിശ്ചയം അങ്ങ് നബി യുടെ നൂർ ( പ്രകാശം) ആണ് എന്ന് പറഞ്ഞവസാനി പ്പിച്ചിട്ട് ഏകദേശം 32 വരികളിലായി അലി, ഹസൻ, ഹുസൈൻ (റ) തുടങ്ങിയവരുടെ പൈതൃകത്തെ ശൈഖുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തി പുകഴ്ത്തുന്നു. ഇപ കാരം കവി തന്റെ ഷിയാ വിശ്വാസം പ്രകടിപ്പിച്ചിരി ക്കുന്നു. എന്നാൽ മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാലയിൽ ഷിയാ വിശ്വാസത്തിന്റെ അടയാളങ്ങളൊന്നുമില്ല. കേരളീയ സാഹചര്യത്തിൽ ഇവയ്ക്ക് പ്രസക്തിയില്ലാതിരു ന്നതാവാം കാവ്യത്തിൽ ഇവ ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടത്.

പിർത്‌നാമായിൽ കവി തന്റെ ഗുരുവായി ഇബ്റാഹീം മഖ്ദൂമിനെയും അനുസ്മരിക്കുന്നുണ്ട്. പക്ഷേ, അവി ടെയും മുഹ്‌യിദ്ദീൻ ശൈഖിനെയാണ് കവി പരോക്ഷമായി പ്രശംസിക്കുന്നത്. കാവ്യം അവസാനിപ്പിക്കുന്നത് കവി തന്റെ പേരും ഊരും തൂലികാ നാമവും ബൈത്തു കളുടെ എണ്ണവുമെല്ലാം പറഞ്ഞു കൊണ്ടാണ്.

മുജേ നാംവ് ഹൈ ഖുത്ബുദ്ദീൻ ഖാദരി

തഖസ്സുസ് സൂ “ഫിറോസ്’ ഹൈ ബീദരി

സ്വദ് വബീസ്ത് വയക് ജബ് കിയാ ബൈത്ത് മെം

ദു ജഗ് മദ്ഹ് കേ മാര്യാ സൈത് മൈം

– ( പിർതാനാമാ പദ്യം – 68)

(സാരം : എന്റെ പേര് ഖുത്ബുദ്ദീൻ ഖാദരി എന്നും തൂലികാനാമം ഫിറോസ് എന്നുമാണ്. ഞാൻ ( കർണ്ണാ ടകയിലെ ) ബിദർകാരനാണ്. 121 പദ്യങ്ങളാണ് ഞാൻ രചിച്ചിരിക്കുന്നത്. എന്റെ ഈ കീർത്തനങ്ങൾ ഇഹപര ലോകങ്ങളിൽ അലയടിക്കട്ടെ.)

മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാലയിലും ഈ മാതൃക കാണാം: –

കണ്ടൻ അറിവാളൻ കാട്ടിത്തരും പോലെ

ഖാളി മുഹമ്മദതെന്ന പേരുള്ളാവർ

കോളിക്കോട്ടത്തുറ തന്നിൽ പിറന്നോവർ

കോർവ ഇതൊക്കെയും നോക്കിയെടുത്തോവർ

(മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല പദ്യം 13-14)

കൊല്ലം എഴുന്നൂറ്റിയമ്പത്തി രണ്ടിൽ ഞാൻ

കോത്തൻ ഇമ്മാലയെ നൂറ്റമ്പത്തഞ്ചുമ്മൽ

(മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല പദ്യം 142)

ഇങ്ങനെ പിർത്‌നാമായും മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാലയും തമ്മി ലുള്ള ബന്ധം ഭാവതലത്തിലും ശില്പതലത്തിലും പ്രകടമായി സ്ഫുരിക്കുന്നു.

മുഹ്‌യിദ്ദീൻമാലയുടെ രചന കഴിഞ്ഞ് രണ്ട് നൂറ്റാണ്ടു കൾ പിന്നിട്ട ശേഷമാണ് രിഫാഈമാല രചിക്കപ്പെട്ട ത്. നീണ്ട 200 വർഷക്കാലം ഇമ്മാതിരിയുള്ള പ്രശസ്തി ഗീത ങ്ങൾ രചിക്ക പ്പെടാതെ പോയത് എന്ത് കൊണ്ടാണ്? ചിലർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത് പോർച്ചുഗീ സുകാർ അവയെ നശിപ്പിച്ചിരിക്കണം, അല്ലെങ്കിൽ അവ ദൃഷ്ടിയിൽപെടാതെ കിടക്കുന്നുണ്ടാവും. എന്നാൽ, അക്കാലത്തെ പണ്ഡിതന്മാരുടെ പ്രതിഷേധവും പ്രതി രോധവും കവികളെ പിന്തിരിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു എന്നു വേണം അനുമാനിക്കേണ്ടത്. ശിർക്കിലേക്ക് നയിക്കുന്ന രചനകൾക്ക് എതിരെ അവർ ഉയർത്തിയ ശബ്ദമാകാം രണ്ടു ശതാബ്ദക്കാലത്തോളം ഇമ്മാതിരി പാട്ടുകൾ രചി ക്കപ്പെടാതെ പോയതിന്റെ കാരണം. മുസ്‌ലീം വിരോ ധികളായിരുന്ന പോർച്ചുഗീസുകാർ ഇസ്‌ലാമിന്റെ മൂല പ്രമാണങ്ങളെ നിഷേധിക്കുന്ന വിധത്തിലുള്ള രചന കളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനാണ്. ഏറെ സാധ്യത.

സൂഫി ചിന്തകളും മിത്തുകളും ഇസ്‌ലാമികപദാവലി കളും ചേർത്ത് മെനഞ്ഞെടുത്ത പിർത്‌നാമായിലും മുഹ്‌യിദ്ദീൻമാലയിലും നായകൻ രക്ഷകനായി ചിത്രീ കരിക്കപ്പെട്ടു. കാവ്യ പ്രയോജനങ്ങളിൽ നാലമതായി എണ്ണിപ്പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന “ശിവേതരക്ഷതയേ’-“കാവ്യം അനുവാചകനെ അമംഗളങ്ങളിൽ നിന്നും രക്ഷിക്കുന്നു’ വെന്ന അഭിപ്രായത്തെ സാധൂകരിക്കുന്ന വിധത്തിൽ മുഹ്‌യിദ്ദീൻമാലാപാരയണം പോയകാലത്ത് ജനങ്ങൾ പതിവാക്കിയിരുന്നു.

വീരരസവും അത്ഭുതരസവും സമഞ്ജസമായി സമ്മേ ളിപ്പിച്ച് രചിച്ച മുഹ്‌യിദ്ദീൻമാല പര്യവസാനിക്കുന്നത് ശാന്തരസത്തിലാണ്. ഇത് അനുവാചകനിൽ നിർവ്വ ദവും മോക്ഷവും പ്രാപ്തമായി എന്ന പ്രതീതി ജനിപ്പി ക്കുന്നു. മുസ്‌ലീം മനസ്സിൽ ആഴ്ന്നു നിൽക്കുന്ന പാര തികമോക്ഷ ചിന്തയെ ഇത്ര സമർത്ഥമായി പ്രയോജ നപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള കൃതികൾ അറബിമലയാളത്തിൽ ദുർല്ലഭമാണെന്നു പറയാം. മിത്തുകളും വിശ്വാസങ്ങളും ഇടകലർത്തി നിർമ്മിച്ച കാവ്യനായകന്റെ വിരാടവ്യ ക്തിത്വം തലമുറകളെ വിസ്മയഭരിതരാക്കി.

ദഖിനിയുമായി അറബി മലയാളത്തെ ബന്ധിപ്പിച്ചത് ഖാദി മുഹമ്മദാണ്. ഈ ബന്ധം അഭംഗുരം തുടർന്നു വെന്നതിന് രണ്ടു ഭാഷകളിലെയും സാഹിത്യം തെളിവു തരുന്നുണ്ട്. മാലപ്പാട്ടുകൾ മാത്രമല്ല പ്രണയകാവ്യങ്ങൾ, യുദ്ധകാവ്യങ്ങൾ, ചരിത്ര കാവ്യങ്ങൾ, കല്ല്യാണപ്പാട്ടു കൾ തുടങ്ങി ഒട്ടേറെ കാവ്യശാഖകളിൽ ഈ ബന്ധം തുടർന്നു. ഉദാഹരണത്തിന് മുല്ലാ ഗവാസിയുടെ “സെഫുൽ മുലൂക് വബ ദി ഈ ജ്ജ മാ ലു’മായി മോയിൻകുട്ടി വൈദ്യരുടെ ( രചനാ കാലം 1616 – 18) “ബദറുൽമുനീർ ഹുസ്നുൽജമാലി’നു നല്ല സാമ്യമുണ്ട് വൈദ്യർ തന്റെ പ്രണയകാവ്യത്തിന് പേര് നൽകിയി രുന്നതു പോലും ദഖിനിയിലേതുപോലെ നായികയുടെ പേരിൽ തുടങ്ങി ഹുസ്നുൽ ജമാൽ ബദറുൽമുനീർ എന്ന് ആയിരുന്നു. പ്രസാധകരാണ് ഇത് നായകന്റെ പേരിൽ തുടങ്ങുന്നതിനായി മാറ്റിയത്. ഇപ്പറഞ്ഞതിന്റെ അർത്ഥം അറബി മലയാളം ദഖിനിയുടെ അനുകരണ മാണെന്നല്ല മറിച്ച് രാജ്യവ്യാപകമായി പ്രവാഹിച്ച ഭക്തി ധാരയുടെ ഒരു കൈവഴി അറബി മലയാളത്തിലും ചാലിട്ടുവെന്നാണ്.

കാളിദാസന്റെ മേഘദൂതത്തെ അനുകരിച്ച് പ്രാദേശിക ഭാഷകളിലെല്ലാം സന്ദേശകാവ്യങ്ങൾ രചിക്കപ്പെട്ടതു പോലെ പേർഷ്യൻ ഭാഷയിൽ രചിക്കപ്പെട്ട സൂഫീപ ശസ്തഗീതങ്ങളും പ്രണയകാവ്യങ്ങളും ലോകഭാഷക ളിലെല്ലാം കടന്നു വന്നു. ആ മഹാ ശൃംഖലയിലെ ഒരു കണ്ണിയാണ് ‘മുഹ്‌യിദ്ദീൻ മാല’.